Ενα 35λεπτο prog, folk, jazz, rock «κόσμημα» που θα τραβήξει αμέσως την προσοχή του κοινού και των κριτικών της εποχής. Μέσα σ’ αυτό, το κομμάτι, John Barleycorn, θα κάνει τη διαφορά. Μια διασκευή ενός παραδοσιακού βρετανικού τραγουδιού, οι ρίζες του οποίου χάνονται στον 15ο αιώνα.
Οι εκδόσεις του τραγουδιού αυτού είναι εκατοντάδες. Η ιστορία που περιγράφει είναι διττή: αν ερμηνεύσουμε αυτολεξεί τους στίχους, θα δούμε τον ήρωά μας, τον John Barleycorn να καταζητείται από τρεις άντρες που έχουν ορκιστεί ότι πρέπει να πεθάνει. Αρκετά... αιματηρή πλοκή, όπως θα δούμε παρακάτω και με έντονη επαναστατική χροιά. Ομως, η πραγματικότητα είναι πως πρόκειται για ένα αλληγορικό κέλτικο κομμάτι, το οποίο αφορά στην σπορά του κριθαριού μέχρι την τελική απόσταξη και την παραγωγή του αλκοόλ.
Ο John Barleycorn λοιπόν, δεν είναι άλλος από ένα δημητριακό (barley: κριθάρι, corn: δημητριακό, σιτάρι, καλαμπόκι, βρώμη). Πάμε να δούμε την ιστορία του:
Ο John Barleycorn καταζητείται από τρεις άντρες που έχουν ως αποστολή να τον σκοτώσουν (αυτές είναι οι πρώτες ενδείξεις ότι η ιστορία του τραγουδιού προέρχεται από μια παγανιστική τελετή που είχε πράγματι θεσπιστεί στο ειδωλολατρικό παρελθόν).
Οταν τον βρίσκουν, παίρνουν ένα αλέτρι, σκάβουν το χώμα και τον θάβουν ζωντανό (σπορά).
Την άνοιξη όμως ο John Barleycorn ανασταίνεται μέσα από το έδαφος (βλάστηση).
Μετά από λίγο ο John Barleycorn γίνεται μεγάλος και δυνατός. Βγάζει ακόμα και γένια (τα άγανα του κριθαριού).
Επειτα, οι κυνηγοί του, προσλαμβάνουν άντρες με κοφτερά δρεπάνια που τον κόβουν στο γόνατο (θερισμός) [σ.σ. Κατά τον θερισμό, το δρεπάνι κόβει τα δημητριακά στο ύψος του γόνατου].
Μια σελίδα του εγγράφου Bannatyne, που βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας και στην οποία εμφανίζεται ο πρώτος γραπτός απολογισμός της ζωής και του θανάτου του John Barleycorn. |
Στο τέλος όμως, ο John Barleycorn νικάει τους αντιπάλους του και για να αποδείξει ότι είναι δυνατότερος απ’ αυτούς, μεταλλάσσεται σε αλκοόλ (απόσταξη).
Ο John Barleycorn, λοιπόν, απαιτεί σεβασμό για τα όσα έχει περάσει μέχρι να φτάσει στο ποτήρι μας. Αν δεν υπάρξει σεβασμός, τότε αυτός εκδικείται, αφού περνά στο άιμα μας και φέρνει όλα τα κακά συμπτώματα της μέθης.
Υπάρχει όμως κι εδώ μια ακόμη εκδοχή. Ρωμαίοι ιστορικοί και άλλοι έχουν επιβεβαιώσει την πρακτική της ανθρώπινης θυσίας από τους Δρυίδες στην πρώιμη Βρετανία. Μεταξύ των πιο διάσημων παραδόσεων είναι αυτή του «Wicker Man». Αυτή ήταν μια τεράστια κατασκευή κλαδιών φουντουκιάς και ιτιάς, σε σχήμα ανθρώπινης μορφής.
Στο εσωτερικό αυτής της κατασκευής υπήρχαν πολλά τμήματα στα οποία τοποθετούνταν ό,τι θα παραδιδόταν στην πυρά (θυμηθείτε την ταινία του 2006 με τον Νίκολας Κέιτζ και τίτλο, «τα μυστικά του σκιάχτρου»). Από καλαμπόκι, φρούτα και λαχανικά, μέχρι ζώα και, σε κάποιο κεντρικό σημείο, μια ανθρώπινη θυσία (από ενήλικες μέχρι και παιδιά!). Στη συνέχεια, ο «Wicker Man» παραδίδονταν στις φλόγες, απελευθερώνοντας το πνεύμα των θυσιασμένων στους θεούς.
Κι εδώ επιστρέφουμε στο μουσικό μέρος, το οποίο θα συναντήσουμε το 1971 από τους Olympians, με το κομμάτι Περήφανοι όλοι (στίχοι, μουσική: Π.Αρβανιτίδης / Α.Κακαλιάγκος, Π.Αρβανιτίδης) μέσα από ένα από τα πολλά 45άρια singles της εποχής. Το συνθετικό σκέλος του κομματιού, αποτελεί ουσιαστικά διασκευή του John Barleycorn, ενώ στιχουργικά αναφέρεται στην Επανάσταση του 1821 (καλή ώρα).
Στο εσωτερικό αυτής της κατασκευής υπήρχαν πολλά τμήματα στα οποία τοποθετούνταν ό,τι θα παραδιδόταν στην πυρά (θυμηθείτε την ταινία του 2006 με τον Νίκολας Κέιτζ και τίτλο, «τα μυστικά του σκιάχτρου»). Από καλαμπόκι, φρούτα και λαχανικά, μέχρι ζώα και, σε κάποιο κεντρικό σημείο, μια ανθρώπινη θυσία (από ενήλικες μέχρι και παιδιά!). Στη συνέχεια, ο «Wicker Man» παραδίδονταν στις φλόγες, απελευθερώνοντας το πνεύμα των θυσιασμένων στους θεούς.
Κι εδώ επιστρέφουμε στο μουσικό μέρος, το οποίο θα συναντήσουμε το 1971 από τους Olympians, με το κομμάτι Περήφανοι όλοι (στίχοι, μουσική: Π.Αρβανιτίδης / Α.Κακαλιάγκος, Π.Αρβανιτίδης) μέσα από ένα από τα πολλά 45άρια singles της εποχής. Το συνθετικό σκέλος του κομματιού, αποτελεί ουσιαστικά διασκευή του John Barleycorn, ενώ στιχουργικά αναφέρεται στην Επανάσταση του 1821 (καλή ώρα).
Ακόμη μία μεταφορά με ελληνικό στοιχείο θα ακούσουμε το 1992 στο Αττικόν, όταν ο Γιώργος Νταλάρας συμμετείχε σε συναυλία με τους Jethro Tull στην οποία είπε δύο τραγούδια με τον Ίαν Άντερσον. Το πρώτο ήταν το John Barleycorn το οποίο μπήκε και στο δίσκο A little light music του 1992 (δεν θα σχολιάσω καν, απλώς οφείλω να παραθέσω κι αυτή τη... θλιβερή εκδοχή, το δεύτερο σοκ που έχω υποστεί ως ροκ ακροατής μετά από τη συνεργασία Ian Gillan - Μιχάλη Ρακιντζή).
Τhe SHADOW